Thường thì hơi thở bị nhiều người bỏ qua vì cho đó là hoạt động tự nhiên mà chúng ta không cần suy nghĩ và không cần kiểm soát. Nhưng điều quan trọng mà hầu hết chúng ta không nhận ra là hơi thở kết nối sâu sắc với trạng thái cảm xúc và thể chất của mình.
Tốc độ của hơi thở sẽ ra lệnh cho những cảm xúc mà chúng ta đang cảm nhận. Khi thở với tốc đọ nhanh, mọi thứ có thể trở nên dữ dội hơn hoặc chúng ta có thể cảm thấy lo lắng hơn. Nhưng khi thở chậm sẽ mang lại cảm giác êm dịu hơn giúp chúng ta thư giãn cơ thể.
Bằng cách chủ động thay đổi tốc độ hơi thở, chúng ta sẽ thay đổi cảm nhận của bản thân. Và hơi thở khi tập yoga cũng vậy, với hơi thở chậm và có kiểm soát sẽ giúp thư giãn và nới lỏng sự căng cứng trên cơ thể bạn, cho phép bạn đi sâu hơn vào tư thế.

4 phép thở yoga để phục hồi năng lượng và cân bằng tâm trí

Bài tập thở đơn giản nhất để làm dịu cả hệ thống thần kinh và tâm trí làm việc quá sức là cách thở theo thời gian trong đó thời gian thở ra dài hơn thời gian hít vào. Điều này làm giảm hoạt động của hệ thống thần kinh giao cảm (phản ứng chiến đấu hoặc bỏ chạy) trong khi kích hoạt hệ thống thần kinh đối giao cảm (phản ứng nghỉ ngơi, thư giãn và tiêu hóa). Thở theo cách này trong ít nhất 5 phút sẽ mang lại sự khác biệt trong tâm trạng tổng thể. Ai cũng có thể làm bài tập này mà không cần hỏi ý kiến giáo viên.
Ngoài việc thực hành thở đơn giản, các Yogi cổ đại đã trình bày chi tiết các loại kỹ thuật thở sâu nhịp nhàng có tác dụng khác nhau đối với tâm trí và cơ thể. Mỗi kỹ thuật thở này đều có tác dụng cụ thể và toàn diện cho thân-tâm. Xin lưu ý rằng bạn nên học các kỹ thuật thở sau đây từ giáo viên Yoga có trình độ, người có thể hướng dẫn bạn thực hành khi nào, bao nhiêu lần và trong khoảng thời gian nào.

1. Nadi Shodhana hay thở luân phiên lựa chọn mũi

Nadi Shodhana là phép thở yoga trong đó không khí đi vào và thở ra qua hai lỗ mũi luân phiên. Cách thở này giúp cân bằng cả hai bên não bộ, các năng lượng âm dương khác nhau trong cơ thể, cũng như các năng lượng nam tính và nữ tính.
Cách thực hành:

Hít sâu qua lỗ mũi trái trong khi bịt lỗ mũi phải bằng ngón cái tay phải.
Khi đạt đến đỉnh điểm, hãy chuyển lỗ mũi bằng cách đóng lỗ mũi trái và tiếp tục thở ra nhẹ nhàng qua lỗ mũi phải của bạn.
Sau khi thở ra hoàn toàn, tiếp tục hít vào bằng lỗ mũi bên phải, một lần nữa đóng nó lại khi bạn hít vào đến đỉnh điểm.
Nhấc ngón tay ra khỏi lỗ mũi trái và thở ra hết cỡ.
Tiếp tục luân phiên hơi thở của bạn qua từng lỗ mũi và thực hành trong 3 đến 5 phút.

Trên thực tế, Nadi Shodhana có nghĩa là “dọn sạch các kênh lưu thông”. Chỉ với vài phút thở mũi luân phiên, bạn có thể khôi phục lại sự cân bằng và dễ chịu trong tâm trí và cơ thể. Đôi khi chúng ta cảm thấy mệt mỏi hoặc thấy mình làm quá nhiều việc cùng một lúc, đó là bởi vì chúng ta không có sự liên kết về mặt năng lượng. Hơi thở này rất tốt để khôi phục lại sự cân bằng cần thiết đó.
Khi thực hành phép thở này, cần đảm bảo rằng hơi thở của bạn dễ dàng và tâm trí bạn nhẹ nhàng tập trung vào luồng hơi thở vào ra.

2. Ujjayi hay hơi thở đại dương

Phương pháp thở Ujjayi cung cấp sức mạnh cần thiết khi bạn thực hành các tư thế và là một trong những kỹ thuật thở phổ biến nhất được dạy trong Yoga.
Cách thực hành:

Tĩnh tâm giữ hơi thở chậm sâu và đều. Hít chậm vào bằng mũi và thở ra bằng miệng, khi thở ra hãy tạo ra âm thanh “HHHHAAAA”. Và bây giờ khép miệng lại, bắt đầu hít vào thở ra bằng mũi. Sau đó ta siết nhẹ các cơ ở cổ họng để kéo dài và làm chậm hơi thở. Cảm nhận hơi thở vào và ra khỏi cơ thể bằng cổ họng chứ không phải là qua lỗ mũi. Hơi thở thông qua lỗ nhỏ ở cổ họng tạo ra âm thanh êm và nhẹ (âm thanh tương tự như lúc mở miệng). Âm thanh hơi thở không nên quá lớn, chỉ vừa đủ nghe và cảm nhận bởi người tập luyện.
Hãy cảm nhận nhịp tim, hít vào khoảng 3-5 nhịp đập và thở ra cùng một độ dài như vậy, đây là bước để làm dài hơi thở trong khi hít vào và thở ra.

3. Dirga Pranayama hay hơi thở 3 thì

Dirga Pranayama, hoặc dạng thở hoàn thiện, gồm có ba phần. Nó rất hữu ích trong các bài tập mở ngực, các bài tập uốn cong hướng về phía trước và các tư thế bụng, cho phép bạn tập trung vào việc thở.
Cách thực hành:

Đối với dạng hơi thở này, bạn hít không khí qua mũi, làm đầy theo thứ tự bụng trước. Sau đó, bạn lấp đầy ngực, và cuối cùng là phần dưới cuống họng của bạn. Sau đó, bạn thở ra, bắt đầu từ phần dưới cổ, sau đó ra khỏi ngực và cuối cùng bụng của bạn. Kiểu thở này sẽ mang lại thư giãn cho bạn.
Để cảm nhận trong khi thực hành, bạn có thể đặt một tay vào dạ dày và tay kia trên ngực. Khi bạn hít vào hoặc thở ra từ ngực hoặc dạ dày, bàn tay của bạn sẽ tăng hoặc giảm tương ứng. Điều này cho bạn một cảm giác đúng về cách bạn đang tập thở.

4. Kapalbhati Pranayama hay hơi thở của lửa

Kapalbhati là một phép thở nhanh sử dụng cơ bụng để thở ra chủ động mạnh mẽ, sau đó là hít vào chậm và thụ động. Vì Kapalbhati giúp loại bỏ độc tố khỏi cơ thể nên các chuyên gia Yoga gọi nó là “shat kriya”, có nghĩa là kỹ thuật làm sạch.
Nếu bạn là người mới bắt đầu tập thở, Kapalbhati vốn là một kỹ thuật từ trung cấp đến nâng cao sẽ chưa phải là lựa chọn phù hợp. Tuy nhiên nếu đã tập luyện Yoga một thời gian, bạn rất nên đào sâu vào kỹ thuật thở này.
Cách thực hành:

Ngồi tĩnh tâm tập trung tâm trí vào hơi thở hít sâu thở chậm trong vài nhịp thở. Sau đó thở mạnh ra ngoài rút cơ đáy chậu rút cơ bụng vào trong để đẩy khí ra khỏi mũi.
Hít chậm thở nhanh, thở nhanh nhưng kéo dài gấp đôi khi hít. Khi thở tạo âm thanh ở mũi vì khí được đẩy mạnh ra ngoài. Hít vào là không khí thụ động thở chủ động đẩy không khí ra ngoài.
Hơi thở Kapalbhati giúp nuôi dưỡng trí não, phục hồi tâm trí và tập trung cao độ. Hơi thở tự nhiên sẽ đưa tâm trí vào trạng thái thiền định. Kích hoạt tuần hoàn máu, trao đổi khí, tái tạo máu, phòng chông các bệnh trầm cảm. Giảm nhẵn cầu viêm xoang.

Tùy từng mục đích, và các bài tập khác nhau mà ta có thể áp dụng những phương pháp thở khác nhau. Hãy cố gắng vận dụng một cách hài hòa và hợp lý để chúng mang lại hiệu một cách tối đa nhé. Chúc các bạn luôn thành công. Namaste!